Appreciative Inquiry เพื่อองค์กรแห่งการเรียนรู้ (6)
Appreciative Inquiry บทความนี้ ถูกคัดลอก และนำมาอธิบายซ้ำ
เครดิต ดร.ภิญโญ รัตนาพันธุ์ ผู้ก่อตั้ง AITHAILAND
https://www.gotoknow.org/posts/318641
Creative KPI
ต่อจากตอนก่อนครับ เรื่อง KPI นี่เวลาทำในองค์กรที่มีคนจำนวนมาก
มักใช้ KPI ที่หน่วยงานอื่นๆ กำหนดมา หรือไปดูตำรามาแล้วก็เลือกเอามาใช้เลย
ตรงนี้ผมขอแนะนำว่าอย่าพยายามทำครับ
บอกได้เลยว่าไม่ค่อยเกิดผลอะไร
ในการออกแบบ KPI โดยเฉพาะ Balanced Scorecard ควรทำเหมือนร้านตัดเสื้อ
ต้องตัดให้พอดี Size เหมาะกับรสนิยม และสมัยนิยม ผมเห็นมามากแล้วครับประเภทเอา KPI ของที่อื่นมาใส่
หรือบางหน่วยงานออกแบบ KPI มาแล้วบังคับให้หน่วยงานในท้องถิ่นต้องทำตาม KPI ของตนเอง
อันนี้อาจต้องคิดกันใหม่ครับ
ล่าสุดเพื่อนของผม ซึ่งเป็นคณบดีของสถาบันแห่งหนึ่งที่ใช้ภาษาอังกฤษ
เริ่มตั้งคำถามว่าทำไมระยะหลังนักศึกษาใช้ภาษาอังกฤษได้ดีไม่เท่ากับคนรุ่นก่อน
เขาก็เล่าให้ฟังว่าเด็กรุ่นนี้มันตัดปะ จากอินเตอร์เน็ต
รุ่นก่อนนี่อาจารย์จะให้ทุกคนเขียนจดหมายภาษาอังกฤษด้วยมือ
จากนั้นอาจารย์ก็จะแก้ไขให้ แต่ทุกวันนี้ทุกคนใช้คอมพิวเตอร์กับทุกเรี่อง
จนกลายเป็นว่า เวลาทำรายงานภาษอังกฤษ
ก็ทำด้วยคอมพิวเตอร์ ซึ่งส่งเสริมการ copy และ paste เป็นอย่างดีนักแล
ปัจจุบันคณะนั้นได้รณรงค์ให้อาจารย์พยายาม กระตุ้นนักศึกษา
ให้นักศึกษาต้องส่งงานโดยการเขียนด้วยลายมือตนเอง มากกว่าจะทำรายงานด้วยคอมพิวเตอร์ครับ
เพราะฉะนั้นการกำหนด KPI สำหรับการรับมาตรฐานการศึกษา
ว่าด้วยเรื่อง ต้องมีคอมพิวเตอร์ให้พอต่อสัดส่วนของนักศึกษา
อาจเป็นเรื่องที่ต้องทบทวนกันใหม่ นั่นคือ อาจไม่จำเป็นก็ได้ครับ
กลายเป็นว่าอาจต้องเป็นสัดส่วนของอาจารย์ที่ให้นักศึกษาส่งงานด้วยการใช้เขียนด้วยมือแทน
ยิ่งมากอาจยิ่งดีกว่า
ผมเคยลองใช้คำถามแบบ Appreciative Inquiry
เพื่อค้นหาจุดเปลี่ยนที่ทำให้นักศึกษาเรียนรู้ได้มากอย่างไม่เป็นมาก่อน
“คำตอบในภาพรวม ไม่มีใครพูดถึงคอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตสักรายเดียวครับ”
จุดร่วมของประสบการณ์การการเรียนรู้ที่ดีที่สุดมักเป็นเรื่อง Feedback ของครูผู้สอน
การมีพี่เลี้ยง (Mentor) เรื่องรุ่นพี่ หรือ Mentor นี้
เจอตั้งแต่เด็กป. 4 ถึงคนทำงานเลยครับ
การได้ลุยของจริง ได้ทดลองครับ นี่ก็เจอจนถึงผู้ใหญ่ครับ
เพราะฉะนั้นการออกแบบ KPI อาจเริ่มจากการถามว่า ประสบการณ์ที่ work ที่สุดในเรื่องนั้นคืออะไรก่อน แล้วค่อยออกแบบ
อย่าง KPI เรื่องการเรียนรู้น่าจะเป็น จำนวนพี่เลี่ยงจิตอาสาในชั้นปีต่างๆ ในวิชาต่างๆ
จำนวนโครงการประเภทลุยภาคสนามต่อเดือน
และจำนวนครั้งที่อาจารย์/ครู ร่วมทำ After Action Review กับนักเรียน เป็นต้น